Mụn cơm là gì?

Mụn cơm (hay còn gọi là mụn hạt cơm, mụn cám) là một dạng mụn trứng cá nhỏ, có kích thước tương tự như hạt cơm. Chúng thường xuất hiện thành từng đám, cụm nhiều nốt nhỏ li ti trên da mặt, cổ, lưng hoặc ngực.

Mụn cơm có hình dạng tròn, màu trắng đục hoặc màu da. Chúng nổi cứng, khó vỡ và khó tróc ra khỏi da. Đặc điểm này khiến mụn cơm trở nên khó điều trị hơn so với các loại mụn khác.

Mặc dù mụn cơm không gây nguy hiểm đến sức khỏe, nhưng nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách, chúng có thể để lại sẹo xấu xí trên da, làm giảm sự tự tin của người bị.

2. Dấu hiệu nhận biết mụn cơm

Mụn cơm có thể dễ dàng nhận biết thông qua các dấu hiệu sau:

  • Hình dạng và kích thước: Mụn cơm thường là các nốt nhỏ, có thể có hình tròn hoặc không đều, với kích thước dao động từ vài milimet đến vài centimet. Chúng thường nổi gồ lên trên bề mặt da và có ranh giới rõ ràng với vùng da xung quanh.

  • Bề mặt: Bề mặt của mụn cơm thường thô ráp, gồ ghề. Một đặc điểm nhận dạng quan trọng là sự hiện diện của các chấm đen nhỏ bên trong mụn, được hình thành do mạch máu bị đông lại. 

  • Màu sắc: Mụn cơm thường có màu da, nhưng cũng có thể có các màu sắc khác như trắng, hồng nhạt, nâu hoặc xám. Màu sắc của mụn cơm có thể thay đổi tùy thuộc vào vị trí và độ tuổi của mụn.

  • Vị trí xuất hiện: Mụn cơm có thể xuất hiện ở bất cứ đâu trên cơ thể. Tuy nhiên, chúng thường xuất hiện phổ biến nhất ở các vị trí như tay, chân, mặt và vùng sinh dục. Mụn cơm trên tay và chân thường xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc nhiều với ma sát hoặc áp lực.

  • Số lượng: Mụn cơm có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc thành cụm. Ở một số trường hợp, mụn cơm có thể lây lan ra các vùng da xung quanh, hình thành nên các cụm mụn cơm lớn hơn.

  • Cảm giác: Mụn cơm thường không gây đau, nhưng có thể gây khó chịu hoặc đau nhức khi bị chà xát hoặc áp lực. Mụn cơm ở lòng bàn chân (gọi là mụn cơm lòng bàn chân) có thể gây đau khi đi lại do áp lực từ trọng lượng cơ thể.

  • Phân biệt mụn cơm với các loại mụn khác: Việc phân biệt mụn cơm với các loại mụn khác như mụn cóc, mụn thịt hay mụn trứng cá là rất cần thiết để có phương pháp điều trị phù hợp. Mụn cóc thường do virus HPV gây ra và có bề mặt sần sùi, trong khi mụn thịt là các nốt u nhỏ lành tính, thường không có bề mặt thô ráp. Mụn trứng cá lại có liên quan đến các sợi bã nhờn và thường có mủ hoặc dầu bên trong.

Việc nhận biết đúng loại mụn sẽ giúp chọn được phương pháp điều trị hiệu quả, tránh tình trạng mụn tái phát hoặc lan rộng.

3. Nguyên nhân gây mụn cơm trên mặt hay trên tay

Dưới đây là một số yếu tố chính dẫn đến sự hình thành mụn hạt cơm:

  • Tăng tiết bã nhờn: Một trong những nguyên nhân chính gây ra mụn hạt cơm là sự tăng tiết bã nhờn từ các tuyến dầu trên da. Khi tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, lượng dầu nhờn dư thừa sẽ đông đặc lại, tạo thành những hạt nhỏ bịt kín lỗ chân lông. Tình trạng này không chỉ gây ra mụn hạt cơm mà còn có thể dẫn đến các loại mụn khác như mụn đầu đen, mụn trứng cá.

  • Rối loạn nội tiết tố: Mất cân bằng nội tiết tố là một yếu tố quan trọng góp phần vào việc hình thành mụn hạt cơm. Trong giai đoạn tuổi dậy thì, cơ thể trải qua nhiều biến đổi về hormone, dẫn đến sự tăng tiết bã nhờn và dễ gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Ngoài ra, thời kỳ rụng trứng hàng tháng, thai kỳ, và giai đoạn mãn kinh cũng có thể gây ra sự thay đổi nội tiết tố, dẫn đến mụn hạt cơm.

  • Lây nhiễm vi khuẩn, nấm: Vi khuẩn và nấm là những yếu tố gây nhiễm trùng da và có thể xâm nhập qua lỗ chân lông, gây ra mụn hạt cơm. Vi khuẩn Propionibacterium acnes, thường sống trên da, có thể phát triển mạnh trong môi trường lỗ chân lông bị tắc nghẽn và gây viêm nhiễm.

  • Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Chế độ ăn uống không cân đối, thiếu dinh dưỡng, lười vệ sinh da, căng thẳng stress, thiếu ngủ, và thói quen chạm tay vào mặt thường xuyên đều là những yếu tố thuận lợi cho sự phát triển của mụn hạt cơm. Việc không vệ sinh da đúng cách sẽ làm tích tụ dầu nhờn và bụi bẩn, dẫn đến tắc nghẽn lỗ chân lông và hình thành mụn.

Những yếu tố gây ra mụn hạt cơm
  • Dị ứng với mỹ phẩm, thực phẩm: Phản ứng dị ứng với các sản phẩm mỹ phẩm hoặc thực phẩm cũng có thể gây ra tình trạng nổi mụn hạt cơm. Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không phù hợp hoặc có chứa các thành phần gây kích ứng sẽ làm da bị viêm và dễ bị mụn.

  • Yếu tố môi trường, thời tiết: Môi trường ô nhiễm, khói bụi, và thời tiết nóng ẩm cũng là những yếu tố góp phần vào sự phát triển của mụn cơm. Các tác nhân từ môi trường có thể làm tăng tiết dầu nhờn trên da, gây tắc nghẽn lỗ chân lông và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.

Phản ứng dị ứng với các sản phẩm mỹ phẩm hoặc thực phẩm cũng là một yếu tố quan trọng cần được xem xét. Nhiều người có làn da nhạy cảm có thể phát triển mụn cơm như một phản ứng với các thành phần trong mỹ phẩm, đặc biệt là các sản phẩm chứa các chất bảo quản, hương liệu nhân tạo, hoặc các thành phần gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Tương tự, một số người có thể bị dị ứng với certain thực phẩm, dẫn đến phản ứng viêm da và sự xuất hiện của mụn cơm.

  • Chạm tay lên mặt: Mụn cơm có thể lan rộng trên cùng một cơ thể thông qua việc sử dụng tay không sạch. Khi chạm vào vùng da bị mụn, vi khuẩn và dầu nhờn dễ dàng được chuyển từ vùng này sang vùng khác, tạo điều kiện cho mụn phát triển ở những khu vực mới.
  • Dùng chung vật dụng cá nhân: Việc sử dụng chung khăn mặt, khăn tắm, gối ngủ không được giặt giũ thường xuyên có thể tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi. Đặc biệt nguy hiểm là dùng chung đồ trang điểm như cọ, bông phấn không được vệ sinh đúng cách.
  • Nặn mụn không đúng cách: Thói quen tự nặn mụn không vệ sinh có thể làm vỡ nang lông, khiến vi khuẩn và dầu nhờn phát tán ra vùng da xung quanh. Điều này không chỉ làm lây lan mụn mà còn gây viêm nhiễm và để lại sẹo.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh mụn cơm

Dưới đây là các yếu tố có thể tăng nguy cơ mắc bệnh mụn cơm:

  • Trẻ em và thanh thiếu niên: Nhóm tuổi này có nguy cơ cao hơn so với người lớn.
  • Hệ miễn dịch yếu: Những người có hệ miễn dịch suy giảm, như bệnh nhân HIV/AIDS hoặc người đã qua cấy ghép nội tạng, có nguy cơ mắc cao hơn.
  • Đi chân trần trên bề mặt ẩm ướt: Đi chân trần ở những nơi như phòng tắm, phòng thay đồ công cộng, hoặc khu vực hồ bơi có thể tăng nguy cơ.
  • Sử dụng chung đồ cá nhân: Dùng chung khăn tắm, dao cạo, hoặc các vật dụng cá nhân với người mắc mụn cóc.
  • Thói quen cắn móng tay hoặc lớp biểu bì: Những thói quen này có thể làm tăng nguy cơ bị mụn cơm.
  • Mang giày chật: Đi giày chật gây mồ hôi cho chân, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển.
Mụn cơm có dễ lây lan không?

Mụn cơm có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào loại mụn, vị trí và mức độ nghiêm trọng của chúng. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến Bioderma đưa ra để bạn tham khảo:

Acid Salicylic: Đây là một trong những phương pháp phổ biến nhất để điều trị mụn cơm. Acid salicylic giúp làm mềm và loại bỏ các lớp da chết trên mụn cơm, kích thích hệ miễn dịch tấn công virus. Thuốc này thường được sử dụng hàng ngày và cần thời gian để thấy hiệu quả.

Cantharidin: Một loại thuốc khác thường được sử dụng bởi các bác sĩ da liễu. Cantharidin làm cho mụn cơm bị phồng rộp, sau đó mụn sẽ tự bong ra. Phương pháp này thường không gây đau nhưng có thể gây phồng rộp và cần sự theo dõi của bác sĩ.

Cryotherapy là phương pháp điều trị bằng cách đóng băng mụn cơm với nitrogen lỏng. Phương pháp này thường hiệu quả nhưng có thể gây đau và khó chịu tạm thời. Cryotherapy có thể cần phải thực hiện nhiều lần để loại bỏ hoàn toàn mụn cơm. Đây là phương pháp phổ biến được thực hiện bởi các bác sĩ da liễu.

Trong trường hợp mụn cơm lớn hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác, bác sĩ có thể cắt bỏ mụn cơm bằng phương pháp phẫu thuật nhỏ. Phương pháp này thường được thực hiện dưới gây tê tại chỗ và có thể để lại sẹo nhỏ. Đây là lựa chọn cuối cùng khi các phương pháp khác không hiệu quả.

Laser có thể được sử dụng để đốt cháy mụn cơm. Phương pháp này thường được áp dụng cho các mụn cơm khó điều trị hoặc nằm ở những vị trí khó tiếp cận. Liệu pháp laser có thể gây đau và cần thời gian hồi phục, nhưng thường mang lại kết quả tốt.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc uống để tăng cường hệ miễn dịch hoặc chống lại virus HPV. Thuốc uống thường được sử dụng kết hợp với các phương pháp điều trị khác để tăng hiệu quả.

Một số người chọn sử dụng các phương pháp tự nhiên để điều trị mụn cơm, chẳng hạn như sử dụng dầu cây trà, tỏi hoặc giấm táo. Những phương pháp này có thể có hiệu quả đối với một số người nhưng không được khoa học chứng minh rõ ràng. Nếu bạn chọn sử dụng các phương pháp tự nhiên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn.

5. Mụn cơm có tự hết không? 

Đây là thắc mắc chung của rất nhiều người. Trên thực tế, mụn cơm thường chỉ tồn tại trên các bộ phận của cơ thể từ 1 đến 8 tháng. Sau đó, phần lớn các loại mụn cơm sẽ tự biến mất trong vòng từ 1 đến 2 năm. Khoảng 25% số mụn cơm được cải thiện rõ rệt sau 3 đến 6 tháng, và 65% số mụn còn sót lại có thể được loại bỏ hoàn toàn trong 2 năm. Tuy nhiên, một số loại mụn cơm mọc ở vị trí dễ bị tác động và ma sát bởi các tác nhân bên ngoài có thể cần đến 5 năm để tự hết.

Trong một số trường hợp, mụn cơm có thể tự biến mất mà không cần điều trị, đặc biệt là ở trẻ em. Điều này xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể đủ mạnh để tiêu diệt vi khuẩn gây ra mụn cơm. Tuy nhiên, quá trình này có thể mất nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Đối với nhiều người, đặc biệt là người lớn, mụn cơm thường không tự khỏi và có thể cần sự can thiệp của các phương pháp điều trị để loại bỏ.

6. Mụn cơm có lây không

Mụn cơm có khả năng lây từ người này sang người khác thông qua việc tiếp xúc với dịch bên trong mụn. Đây là lý do khiến mụn dễ dàng lan rộng ra các vùng da lân cận trên cơ thể. Khi người bệnh gãi hoặc cọ xát mụn, virus có thể xâm nhập qua các vết thương hở, dẫn đến nhiễm trùng và hình thành thêm mụn mới. Đặc biệt, hành động cạo lông chân khi da đang có mụn có thể làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Những ai có hệ miễn dịch yếu sẽ đối mặt với nguy cơ bị lây lan trên diện rộng.

Bên cạnh đó, mụn cơm cũng có thể truyền gián tiếp qua những vật dụng nhiễm virus, chẳng hạn như đồ dùng cá nhân, đồ bơi, nhà tắm công cộng hoặc thậm chí qua giày dép.

luu y khi dieu tri mun com

7. Cách phòng ngừa mụn cơm 

Phòng ngừa mụn cơm là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự kiên nhẫn cùng với việc tuân thủ các biện pháp chăm sóc da và vệ sinh cá nhân. Dưới đây là một số cách phòng ngừa hiệu quả:

Giữ vệ sinh cá nhân

Việc duy trì vệ sinh cá nhân đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa mụn cơm. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt sau khi tiếp xúc với người bị mụn cơm hoặc các bề mặt công cộng. Rửa mặt sạch sẽ bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ hai lần mỗi ngày để loại bỏ bụi bẩn và dầu nhờn dư thừa. 

Tẩy trang và làm sạch da thật kỹ trước khi đi ngủ, không để lớp trang điểm qua đêm. Sản phẩm như Bioderma Sébium H2O - dung dịch làm sạch và tẩy trang Micellar water - là lựa chọn hiệu quả cho quá trình giữ vệ sinh cá nhân này. Với công nghệ Micellar, sản phẩm nhẹ nhàng loại bỏ lớp trang điểm, bụi bẩn, tạp chất và kim loại nặng. Đồng Sulphate và Kẽm Gluconate trong sản phẩm giúp kháng khuẩn và hạn chế bã nhờn. Sản phẩm có độ pH sinh lý 5.5, nó duy trì sự cân bằng tự nhiên của da.

Giữ vệ sinh cá nhân

Ngoài ra, sử dụng nước muối hoặc sữa tắm kháng khuẩn để vệ sinh toàn thân cũng là một cách hiệu quả để ngăn chặn vi khuẩn gây mụn.

Tránh tiếp xúc trực tiếp

Để giảm nguy cơ lây nhiễm, không nên chạm vào mụn cơm của người khác hoặc sử dụng chung các vật dụng cá nhân như khăn tắm, dao cạo, giày dép. Tránh dùng các sản phẩm chứa dầu khoáng và dầu cọ có thể gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Nếu bạn biết ai đó bị mụn cơm, hãy cẩn thận tránh tiếp xúc với vùng da bị nhiễm để bảo vệ bản thân.

Chăm sóc da chuẩn khoa học

Chăm sóc da khoa học là chìa khóa ngăn ngừa mụn cơm hiệu quả. Sản phẩm tẩy tế bào chết nhẹ nhàng và dưỡng ẩm đúng cách từ thương hiệu Bioderma giúp duy trì làn da khỏe mạnh, tạo hàng rào bảo vệ tự nhiên. Tuyệt đối không tự ý bóp nặn mụn cơm, vì có thể gây tổn thương và làm lây lan virus. Thay vào đó, hãy kiên nhẫn và để phương pháp chăm sóc khoa học phát huy tác dụng, nuôi dưỡng làn da từ bên trong.

Việc tẩy tế bào chết đúng cách cũng là một biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa sự xuất hiện của mụn cơm. Sử dụng các sản phẩm tẩy tế bào chết nhẹ nhàng như Sébium Gel Gommant có thể giúp làm sạch sâu và làm mịn cấu trúc da mà không gây tổn thương. Sản phẩm này kết hợp cả tẩy tế bào chết cơ học và hóa học với các thành phần như microbeads, axit glycolicaxit salicylic. Điều này giúp loại bỏ các tế bào chết, ngăn chặn sự tích tụ của chúng trên bề mặt da, từ đó giảm nguy cơ hình thành mụn cơm.

Sébium Gel Gommant

Đặc biệt, việc sử dụng sản phẩm không chứa xà phòng như Sébium Gel Gommant giúp bảo tồn hàng rào bảo vệ da, đồng thời tăng ngưỡng dung nạp của da. Điều này rất quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của da và ngăn ngừa sự xâm nhập của virus gây mụn cơm. Tuy nhiên, cần lưu ý sử dụng đúng cách và không quá thường xuyên để tránh làm tổn thương da.

Bên cạnh việc tẩy tế bào chết, việc dưỡng ẩm và chăm sóc da đúng cách cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa mụn cơm. Sử dụng các sản phẩm dưỡng ẩm chuyên biệt như Sébium Kerato+ có thể mang lại nhiều lợi ích. Đây là một kem dưỡng ẩm giảm mụn từ nhẹ đến trung bình, được thiết kế đặc biệt để không gây mụn và không kích ứng da.

Sản phẩm này chứa sáng chế FluidactivTM giúp điều chỉnh tính chất bã nhờn, ngăn ngừa bít tắc lỗ chân lông và hạn chế sự hình thành của mụn. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc ngăn ngừa mụn cơm, vì lỗ chân lông bị tắc nghẽn có thể tạo điều kiện thuận lợi cho virus gây mụn cơm xâm nhập.

Thành phần Acid Salicylic và Malic Acid Ester trong sản phẩm không chỉ hạn chế bít tắc lỗ chân lông, ngăn ngừa mụn mà còn giúp làm đều cấu trúc da. Điều này có thể giúp giảm nguy cơ hình thành các vùng da khô ráp, dễ bị tổn thương - nơi mụn cơm thường xuất hiện.

Đặc biệt, Glycerin trong sản phẩm giúp giữ ẩm và cấp nước cho da suốt 8 giờ. Việc duy trì độ ẩm cho da là rất quan trọng trong việc ngăn ngừa mụn cơm, vì da khô và nứt nẻ dễ trở thành cửa ngõ cho virus xâm nhập.

8. Các câu hỏi về mụn cơm thường gặp

Mụn cơm thường xuất hiện ở đâu?  

Mụn cơm có thể xuất hiện trên bất kỳ vùng da nào trên cơ thể, tuy nhiên, chúng thường thấy nhất ở các ngón tay, ngón chân, lòng bàn tay và lòng bàn chân.

Có nên nặn mụn gạo không? 

Mụn gạo không có nhân nên không thể nặn được. Việc cố gắng nặn mụn gạo có thể gây thâm, để lại sẹo và làm lây lan mụn sang những vùng da khác. Thêm vào đó, nếu tự ý nặn mà không đảm bảo vệ sinh hoặc thiếu kiến thức chuyên môn, bạn sẽ làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và sưng tấy trên da.

Cách phân biệt mụn cóc và mụn thịt

Mụn cóc và mụn thịt là hai loại mụn khác nhau về nguyên nhân và dạng hiện diện. Dưới đây là một số điểm khác biệt giữa chúng:

Mụn cóc

  • Nguyên nhân: Thường do viêm nhiễm nang tuyến hoặc nang lông, hoặc do viêm nhiễm da do vi khuẩn.
  • Dạng hiện diện: Thường xuất hiện ở khu vực có nang tuyến hoặc lông như mặt, cổ tay, cổ chân, và ngực.
  • Thường gặp ở: Người lớn, đặc biệt là nam giới.
  • Thường có: Có thể kèm theo dấu hiệu viêm nhiễm như đỏ, sưng, và đau.

Mụn thịt

  • Nguyên nhân: Thường do sự tích tụ dầu, viêm nhiễm nang tuyến hoặc do sự kích ứng da.
  • Dạng hiện diện: Thường xuất hiện ở khu vực có nhiều nang tuyến như mặt, cổ tay, cổ chân, và ngực.
  • Thường gặp ở: Người lớn, đặc biệt là phụ nữ.
  • Thường có: Thường không kèm theo dấu hiệu viêm nhiễm như đỏ, sưng, và đau.

Sébium H2O

(0 Nhận xét)

Dung dịch nước tẩy trang cho da dầu mụn và làm sạch micellar, thanh lọc dịu nhẹ không làm khô da.

Da dầu mụn Da hỗn hợp đến da dầu

Sébium Gel gommant

(1 Nhận xét)

Gel tẩy tế bào chết cho làn da thanh khiết và mịn màng hơn.

Da hỗn hợp đến da dầu Da dầu mụn

Sébium Kerato+

(1 Nhận xét)

Giúp làm giảm mụn và thâm mụn chỉ sau 2 ngày. Không gây kích ứng hay khô da

Da dầu mụn